sizir kasabasi
  sizir gelenekleri
 
EVLENME TÖRENLERI

Sivas halkı ?teden beri adet ve ananelere fazla bağlıdır. Bunu Sivas' ın kuruluşu kadar eski halkının yaşayışında g?r?ld?ğ? gibi, bu g?nde yakından m?şahade edebiliriz. bir?ok değişikliklere uğramakla beraber hala eski adet ve ananeler yaşamaktadır.
Genelde kızların 18-19 yaşında gelin oldukları vakidir. kızın ana ve babası kızlarını verecekleri adamın biraz yağlı olmasının kusuruna bakmazlar. Hele askerliğini bitirmiş bir erkek ?ok makbuld?r. Onun i?in (Aklı başında kızımızı hoşnut tutar)derler. "Durup durup durmuşa, ya askerden gelmişe,ya karısı ?lm?şe" vermeli veya varmalı s?z? bu fikrimizi kuvvetlendirmektedir.
Her ana ve baba kızlarını isteyen erkekten şu tahkikatı yaparlar;
- İ?kisi var mı?
- Kumarı var mı, Başı dışarımı?
- Ehli namus ve iffetlimi?
- Hayın ve hırsız mı?
- Karı kisbi yerinde mi?
- Evcimen mi?
Bunlar daha da ?oğaltılabilir.

Gerek kız gerek erkek i?in yapılan bu araştırmaların yapılmasında her iki tarafın da en yakın ve bitaraf konuşacak adamları bulunur.
D?n?r D?şme: Evlenme ?ağına giren erkek her t?rl? hazırlığını tamamladıktan sonra ana ve babasına evlenme kararını bildirir. hatta onun bildirmesine l?zum da yoktur. Zira ana baba ?ocuklarının evlenme ?ağını bilirler.İşte bu karar ebeveynilerce verildikten sonra sokak sokak kız aramaya başlarlar. Herhangi bir kızın haberini alan ana, falan yerde bir kız varmış saluğunu aldım der ve yola d?şer.buna d?n?r gezme denir. D?n?rc?ler ?? kişilik bir heyetten ibarettir. Birisi oğlanın anası diğerleri de komşu veya akrabalarıdır. Gittikleri ev sahibi olayı anlar. Kız s?slenir g?r?c?lerin huzuruna ?ıkar. G?r?c?ler hem evi, hem de anasını, hem de kızı tetkike başlar. Kızın kahve verişi, y?z?n?n aldığı vaziyet, y?r?y?ş?, konuşması,g?lmesi yakından incelenir. Eğer beğenilirse bir başka gurup daha gelir. Onlar da tetkik ederler.yoksa başkasını ararlar. Nihayet beğenilen kızın evine ?? defa gidildikten sonra niyetlerini a?arlar. ?Allah?ın emri, peygamberin kavliyle kızınıza falan i?in d?n?r?z? derler. Kızın anası da pekala Allah yazdıysa ne diyelim. Bir g?r?şelim, biz haber veririz. Etraflıca konuşulup danışılır. Evvelce arz ettiğimiz şekilde inceleme başlar. M?nasip g?r?l?rse s?z kesme g?n? belli olur. Ve o g?n kızın evinde oğlanın babası ve yakınları toplanırlar. Uzun boylu konuşmalardan sonra her iki tarafın arzularına g?re anlaşma yapılır.

S?z Kesme: Kız ve oğlan babaları etrafındaki adamların de yardımıyla anlaşılır. Bazen bu anlaşma bir toplantıda yapılmaz başka bir toplantıya kalır. Bazen de b?sb?t?n anlaşma bozulur.
s?z kesmede istenen başlık vesaire daima iki tarafın maddi durumuna bağlıdır. Fakat genelde istenen şeyler aşağıda sıralanmıştır.
- Beşi biryerde
- Nişan altını
- Elmas k?pe Elmas y?z?k
- Altın bilezik
- G?m?ş ayna
- G?m?ş nalin
- İki kat elbise (birisi bindallı, diğeri mantindir).
- Anabezi (Kızın anasına entarelik)
- Bacıyolu (Amca,Dayı i?in ayrıca hediyelik)
Bunlar tespit edilip iki taraf arasında uzlaşma hasıl olunca nişan yapılır. Yalnız nişandan ?nce hazırlanan eşyaları sayalım.
- Sandık
- Hamam takımı
- Fil dişi tarak
- İki kat yatak
- Halı seccade
- Kilim
- Leğen, ibrik
- Hamam leğen?esi (bakır)
- Hamam tası
- Şamdan ve iki fiske
- Fincan takımı (g?m?ş zarfları ile birlikte)
- Bir kahve ibriği (bakırdan)
- Bir takım g?veci ?amaşırı, ?orap ve birka? kat elbise.
Kız ana ve babası yukarıdaki eşyayı hazırladıktan sonra şunlarda ilave edilir.
- Boyun topu (altından)
- Altın k?pe
- Bilezik
- Altın k?pe
- Sayısı maddi durumuna bağlı beşi biryerde
- G?m?ş ?ekmece (ziynet eşyalarını koymak i?in)
- G?m?ş g?llaptan
- Buhurdan g?m?ş tas

Nişan: Nişanın adı şerbet i?medir. S?z kesildikten sonra dehal nişan hazırlıkları başlar. Erkek tarafından b?y?k bir kalabalık kız tarafına giderler (peşkir sallama)diye tabir edilen nişan ?ağrısına erkeğin en yakın tanıdıkları ile yakın akraba ve komşuları iştirak ederler.
Şekerleme, lokum ve kahveden başka ?zel bardaklarla şerbetler gelir. şerbetler i?ilir duası yapılır bu suretle nişan yapılmış olur. Ayrıca kadınlarda toplanır yine kız evine giderek şerbetlerini i?erler ve kıza hediyelerini verirler. Şerbet i?ildiği g?n?n ertesi g?n? kız evinden oğlan evine g?veği i?in iki s?rahi şerbet, bir takım ?amaşır, mendil ve diğer evde bulunanlara m?nasip hediyeler g?t?r?l?r.
Nişanlılık s?resi uzar ve ramazana veya bayrama tesad?f ederse kızın ramazanda iftarlığı, bayram boyunca hediyeleri oğlan tarafından g?nderildiği gibi kurban bayramında bir ko? s?slenir. bu hala devam etmektedir.

Okuyucu: Nişanı m?takip d?ğ?n başlar. Bunu ilan edene okuyucu denir. d?ğ?n sahibi gerek kız gerekse erkek ayrı ayrı okuyucu ?ıkarırlar. Ne kaar d?ğ?ne ?ağırılacak tanıdıklar varsa hepsi ayrı ayrı gezilmek suretiyle d?ğ?ne ?ağırılır.
D?ğ?n: Okuyucu gezip b?t?n tanıdıkları ?ağırdıktan sonra Pazartesi g?n?nden itibaren resmen d?ğ?n başlar. Pazar g?n? (Kalın) gelir. Bu oğlan evine g?nderilen hediyelerdir. Ve şunlardır.
- Bir Kilim
- Bir Seccade
- Bir Sandık
- Bir Kat Yatak
- Elbise
- Bir Sini ?zerine konmuş altın takımı

?eyiz Yazma: Bu iş Salı sabahı yapılır. Kıymetleri bir kağıt ?zerine ayrı ayrı yazılır. Sonra eşyalar sandığa doldurulur. Bu kağıt sandığın bir k?şesine konulur. BU esnada sandığın ?zerine bir ?ocuk oturur. sandığı a?mak i?in ?ocuğa m?nasip miktarda bahşiş verilir.
Hamam: Salı g?n? sabah erkenden ?eyiz yazılıp erkekler gittikten sonra gelin hamama g?t?r?l?r ve şu masraflar yapılır.
- Bir ?uval sabun
- Misafirler i?in kahve
- Yemek
- İkişer s?rahi şerbet
Bu hal son zamanlarda g?r?len adet dir. Eskiden b?yle bir masraf yoktu. Gelin g?ndelik elbise ile hamama gelir bir k?şede soyunarak yıkanır ?ıkardı. Elleri bilekten, ayakları topuktan kınalanırdı.
Kına Gecesi: ?arşamba sabahı g?veği hamama gider ve kız evine şunlar g?nderilir.
- Bir takım elbise
- Hamam takımı
Bunları g?t?rene g?vey tarafından bahşiş verilir. Berber gelir, g?vey traş olur. Berbere paradan başka mendil havlu hediye edilir.
Kız evinde sofralar kurulur ve yemek verilir. yemekten sonra herkes odalara ?ekilir. Muhtelif t?rk?lerden sonra gen? kızlar oynamaya başlar. bu eğlenceler devem ettiği m?ddet?e kız g?r?nmez.Yatsıdan sonra oğlan evi gelir ve kız bir t?rk?yle d?ğ?n halkının huzuruna ?ıkarılır. gelin oğlan evinin odasına girince her taraftan paralar sa?ılır. bu esnada ?zerinde mumlar yanan ?erez sinileri misafirlerin ?n?ne konur. Oğlan evi vakti geldiğinde tekrar evlerine d?ner. evde yakın akrabalar ve komşular kalır. kıza kına yakmaya başlanır. kına yakılırken t?rk? s?ylenir. s?ylenen şarkılardan kız ve anası ağlayabilir.
Kına gecesinde kadınlar ??etek veya peşli tabir edilen kıyafetlerini giyerler. Oğlan evinde asıl d?ğ?n yapılır.
Netice itibarı ile kına gecesi, g?n? sabaha kadar eğlence devam eder. oyun havaları t?rk?ler, muhtelif eğlenceler tertiplenir.
Gelinin G?t?r?lmesi: Gelin Perşembe g?n? sabahleyin g?t?r?l?r. Erkek gelinciler nişanda olduğu gibi kız evinden ellerine ge?en eşyayı ?alarlar. bunlar hep kız evinin şaşkınlığından faydalanılarak yapılan latifelerdir.
Oyun ?ıkarma: Sivas d?ğ?nlerinin enteresan bir eğlencesi de (oyun ?ıkarma)dır. halay ?ekilip kola oyunları oynandıktan sonra d?ğ?n havasında bir değişiklik istenir. oynayan yorulur dinleyen bıkar, seyreden bıkar. işte bu anda ilk akla gelen fikir, (oyun ?ıkarmadır). Bunlar bir nevi ortaoyunu veya diyalogu andıran hareketli şeylerdir.

--------------------------------------------------------------------------------
DOGUM

En yakın akrabalardan biri kadının kulağına tekbir alır. ?ocuk doğar Ebe g?beğini keser. Eşi ?abuk d?şmesi i?in kadına sarımsak, soğan, limon, koklatılır. Kına i?irilir. ?ocuk tuzlanır. Ebe ve yakınları ?ocuğu ?imdirir. ?ocuğun başına ilk su d?k?leceği zaman bir kevgir i?ine altın konur. su bunun ?zerine d?k?l?r. B?yle yapılamsının sebebi ise ?ocuğa g?z değmemesi, zenğin olması i?indir.
Kundak: Boh?a yere serilir. ?st tarafına kol bezi, alt tarafına ise alt bezi konur. Başına takkesi, g?mlek ve işlik giydirilerek ?ocuk ?zerine yatırılır. Kundağın en s?sl? yeri başıdır.Gayet ince beyaz bir t?lbent ile hafif?e bağlanır.
kundak yapıldıktan sonra babası ?ağırılır. B?y?k validesi yada yakın akrabalarından bir kadın ?ocuğu babasının omuzuna koyar.
?ocuğun uzun ?m?rl?, Hayırlı evlat olması i?in temenni edilir.
G?bek Ak?ası Ziyaretleri: ?ocuk doğduktan sonra kadın ziyaretleri başlar. Hediye getirmek mecburiyetindedirler. Ebeveynine bir para verilir ki buna g?bek ak?ası denir.

Beşik G?nderme: İlk ?ocuk doğuran kadının baba evi "beşik yollamak" mecburiyetindedir. servetlerine g?re beşik alırlar. Yorgan, Şilte, Yastık vs.

Ad Koyma: ?ocuk doğduktan sonra Kız veya Erkek olduğuna g?re riayet edilmesi mecburi olan bazı adetler vardır. Şayanı H?rmet bir zata m?racaat edilir veyahut da (Kuran-ı Kerim) den bir ayet okunur. tesad?f ettiği ilk kelimeden ilham alınarak ?ocuğun adı konur. ?ocuğun kulağına ezan okunur, konacak ad kulağına s?ylenir.

Diş ?ıkartması: ?ocuğun azında ilk s?t dişi belirdiğinde b?t?n tanıdıklara haber verilir. Ocağa (Diş Hediği) kazan konur. Hedik buğdayın haşlanmasına verilen ad dır. ?zerine fındık, ceviz, şeker gibi şeyler konularak komşulardan başlanarak b?t?n tanıdıklara dağıtılır.
S?nnet: Erkek ?ocuklar i?in iki b?y?k ge?it vardır. Biri s?nnet,diğeri evlilik. onun i?in s?nnete b?y?k ehemmiyet verilir. ?ocuk s?slenir annesinin ?eyizinde getirdiği altın elmas gibi ziynet eşyaları fesinin etrafına dizilir. Sazlar eşliğinde hamama g?t?r?l?r. Hamamdan geldikten sonra kivrası tutar ve ?ocuk s?nnet edilir. Kivralık m?h?mdir. ?ocuk kivrasına yakın bir akraba kadar yakındır. nikah d?şmez ve ?ocuğa en m?him hediyeyi de o verir.

 
  bugün 2 ziyaretçi (9 klik) ziyaretçimiz vardı
 
 
sizircik.tr.gg Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol